بیماری‌های قلبی عروقی یکی از دلایل اصلی مرگ و میر در دنیا است. همچنین شایع‌ترین علل مرگ و میر در کشور ما نیز بیماری‌های قلبی - عروقی است. افزایش این نوع بیماری ناشی از تغییرات در رژیم غذایی، فعالیت بدنی و مصرف دخانیات است که به دلیل تغییر در شیوه زندگی ناشی از شهرنشینی و صنعتی شدن پدید آمده است.

به گزارش سرویس بهداشت و درمان ایسنا، امروزه مردم نسبت به گذشته، بیشتر غذاهای پرکالری مصرف می‌کنند و از طرفی تحرک بدنی آنها نیز کمتر از گذشته شده است. بنابراین یکی از مهم‌ترین مداخلات به منظور پیشگیری و کنترل بیماری‌های قلبی - عروقی اصلاح رژیم غذایی است.

عوامل موثر در بروز بیماری‌های قلبی - عروقی

اختلال در چربی‌های خون (بالا بودن سطح کلسترول خون)، کم تحرکی، چاقی، فشار خون بالا، استعمال دخانیات، رژیم غذایی نامناسب، استرس و فشارهای روحی و روانی از عوامل موثر در بروز بیماری‌های قلبی - عروقی هستند.

توصیه‌های تغذیه‌ای موثر در پیشگیری و کنترل عوامل خطر بیماری‌های قلبی - عروقی

- تعادل و تنوع در برنامه غذایی روزانه

تعادل به معنی مصرف مقادیر کافی از مواد غذایی مورد نیاز برای حفظ سلامت بدن است و تنوع یعنی مصرف انواع مختلف مواد غذایی که در پنج گروه اصلی غذایی ( گروه نان و غلات، گروه شیر و لبنیات، گروه گوشت، تخم مرغ، حبوبات و مغزها، گروه میوه‌ها و سبزی‌ها) معرفی می‌شوند.

کاهش مصرف چربی و روغن در برنامه غذایی

- غذاها تا حد امکان به صورت آب پز، بخارپز یا کبابی مصرف شوند.

- از سرخ کردن زیاد غذا خودداری شود.

- مصرف غذاهای سرخ شده، سوسیس، کالباس، خامه، چیپس، پفک، سس‌ها، مغز، دل وقلوه، کله و پاچه در برنامه غذایی کاهش یابد.

- پوست مرغ و چربی‌های قابل مشاهده گوشت و مرغ قبل از طبخ جدا شود و از قسمت‌های کم چرب گوشت استفاده شود.

- از گوشت‌های کم چرب مانند مرغ و ماهی به جای گوشت قرمز استفاده شود.

- حداقل دو بار در هفته ماهی مصرف شود. چربی موجود در ماهی از نوع چربی‌های مفید است. به جای سرخ کردن ماهی آن را به شکل بخارپز و یا تنوری استفاده کنید.

- از انواع لبنیات کم چرب مانند شیر، ماست و پنیر استفاده شود.

- از مصرف پیه و دنبه که حاوی چربی‌های اشباع هستند خودداری شود.

- از مغزهایی مانند گردو، فندق و بادام که دارای چربی‌های مفید هستندبه مقدار مناسب استفاده شود.

توجه به نوع روغن مصرفی

- از روغن‌های مایع مانند روغن زیتون و روغن آفتابگردان به جای روغن حیوانی و روغن نباتی جامد(به منظور پیشگیری از افزایش کلسترول خون) استفاده شود.

- از مصرف غذاهای سرخ کرده پرهیز شود ودر صورت لزوم از روغن مخصوص سرخ کردنی استفاده شود.

- مصرف روغن زیتون و مغزها به دلیل کنترل انرژی دریافتی متعادل باشد.

- از روغن‌های مایع معمولی (غیرسرخ کردنی) و روغن زیتون در سرخ کردن غذاها (به دلیل حساسیت این روغن‌ها در حرارت بالا) استفاده نشود.

کاهش مصرف مواد قندی

- مصرف بیش از حد مواد قندی و نشاسته‌ای مانند برنج، ماکارونی، شیرینی، کیک،شکلات، مربا، عسل، نوشابه‌ها، باعث افزایش وزن، بالا رفتن فشار خون و چربی خون شده و منجر به بروز بیماری‌های قلبی عروقی می‌شود. بنابراین باید در برنامه غذایی روزانه از مصرف بیش از اندازه آنها خودداری شود.

- از میوه‌های تازه به جای شیرینی و شکلات به عنوان میان وعده استفاده شود.

- از دوغ کم نمک و بدون گاز، آب و آب میوه‌های طبیعی به جای نوشابه‌های گازدار مصرف شود.

- از مصرف زیاد قند و شکر همراه با چای خودداری شود.

توجه: درمصرف کشمش و خرما هم اگر زیاده‌روی شود منجر به افزایش کالری دریافتی و چاقی خواهد شد.

کاهش مصرف نمک

- مصرف نمک به هنگام تهیه و طبخ غذا کاهش یابد و از نمکدان در هنگام صرف غذا و سر سفره استفاده نشود.

- از مصرف غذاهای کنسرو شده و بسیاری از مواد غذایی بسته بندی شده آماده به دلیل دارا بودن مقادیر زیادی نمک خودداری شود.

- از مصرف بیش از اندازه غذاهای شور مانند ماهی دودی، آجیل شور، چیپس، پفک، انواع شور، سوسیس و کالباس خودداری شود.

- از سبزی‌های تازه، سیر، لیموترش تازه، آب نارنج، آویشن،شوید و ... برای بهبود طعم غذا و کاهش مصرف نمک استفاده شود.

افزایش مصرف فیبر

فیبرها ترکیباتی هستند که در دیواره سلول‌های گیاهان مانند سبزی‌ها، میوه‌ها، سبوس، غلات کامل، حبوبات و مغزها وجود دارند. مصرف فیبرها خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی عروقی را کاهش می‌دهند و همچنین از یبوست پیشگیری می‌کنند.

افزایش مصرف میوه‌ها و سبزی‌ها در برنامه غذایی روزانه

- میوه‌ها و سبزی‌ها در پیشگیری از بیماری‌های نظیر بیماری‌های قلبی - عروقی و برخی از انواع سرطان‌ها به خصوص سرطان‌ها سیستم گوارشی و یبوست موثرند.

- بنابراین مصرف روزانه 3 تا 5 واحد از میوه‌ها و سبزی‌ها در برنامه غذایی روزانه توصیه می‌شود.

- میوه‌های تازه به عنوان میان وعده مصرف شود.

برای داشتن قلبی سالم

- فعالیت بدنی، ورزش منظم متناسب با سن و شرایط جسمی خود را فراموش نکنید. روزانه حداقل 30 دقیقه پیاده‌روی کنید.

- استرس و فشارهای روانی یکی از عوامل ابتلا به بیماری‌های قلبی است، روش‌های کنترل و برخورد مناسب با استرس را یاد بگیرید.

در یک مطالعه جدید تأیید شد: مصرف 3 تا 4 فنجان قهوه در روز خطر بروز سکته مغزی را 17 درصد کاهش می‌دهد.
در این مطالعه معلوم شد آنتی‌اکسیدان‌های موجود در این نوشیدنی مانع از تشکیل لخته‌های خونی در مغز می‌شوند و از تجمع کلسترول در عروق مغزی نیز جلوگیری می‌کنند.
این یافته‌ حاصل بازبینی روی هشت مطالعه مختلف در زمینه مصرف قهوه و تأثیر آن در بدن است که طی 45 سال گذشته انجام شد.
این مطالعات همچنین نشان می دهد کسانی که در روز دو فنجان قهوه می‌نوشند در مقایسه با افرادی که اصلا از این نوشیدنی مصرف نمی‌کنند، 14 درصد کمتر در معرض خطر سکته مغزی هستند.
از سوی دیگر متخصصان در این مطالعات تأکید کردند، مصرف زیاد قهوه در افرادی که به این نوشیدنی اعتیاد دارند، نه تنها تأثیر فزاینده در این پیشگیری ندارد، بلکه مصرف زیاد آن خطر سکته مغزی را فقط 7 درصد کاهش می‌دهد.
این یافته در مجله آمریکایی همه‌گیر شناسی منتشر شده است.

برای جلوگیری از آسیب کودکان به علت بادشدن کیسه هوا به این نکات توجه کنید:

•کودکان باید تا دست کم 10 سالگی در صندلی عقب بنشینند. کودکان همیشه باید کمربند ایمنی ببندند.
• هرگز صندلی مخصوص نوزاد را بر روی صندلی جلوی ماشین نصب نکنید.
•اگر مجبورید که کودک را در صندلی جلو بگذارید، صندلی را تا جایی که امکان دارد، به عقب بکشید، و در صورت امکان کیسه هوایی طرف مسافر را غیرفعال کنید.

دیابتی ها حداقل روزی نیم ساعت پیاده روی کنند
فعالیت و تحرک ناشی از نرمش های ساده و پیاده روی روزانه به مدت حداقل نیم ساعت در بیماران دیابتی باعث تنظیم میزان قند خون آنها می شود.
 کارشناسان در خصوص لزوم پیاده روی بیماران مبتلا به دیابت اعتقاد دارند که: فعالیت بدنی در بیماران دیابتی منجر به کاهش چربی خون به خصوص کلسترول و تری گلیسیرین خون می شود.
 کارشناسان تحرک بدنی را همچنین عامل افزایش سوخت و ساز عضلات و سلول های بدن و تاثیرگذار بر تنظیم میزان قند خون و جذب کافی آن در بدن می دانند و در خصوص ورزش های سنگین توصیه می شود که این عمل همراه با کنترل قند خون و مشورت پزشک انجام گیرد تا منجر به افت قند خون و ضعف بیمار نگردد.
همچنین کارشناسان به همراه داشتن یک ماده قندی به هنگام نرمش و پیاده روی بیمار به خصوص بیمارانی که انسولین تزریق می کنند را به منظور جلوگیری از افت قندخون ضروری می دانند

نتایج مطالعات نشان داد: جیوه موجود در مواد پرکننده دندان بر روی سیستم اعصاب تاثیر منفی ندارد
محققان در گزارشی اعلام کردند که هیچ شواهد پزشکی دال بر این که پر کردن دندان با جیوه بتواند به مغز آسیب برساند و یا باعث بروز سایر مشکلات عصبی در کودکان شود، وجود ندارد.
دو مجموعه از مطالعات اخیر نشان داده است که پر کردن دندان با مواد حاوی جیوه برای بدن بی خطر است.
گروهی از دندانپزشکان مدت ها ادعا می کردند که جیوه در دندان های پر شده می تواند جذب بدن شده و در نتیجه تاثیرات مضری بر روی سیستم اعصاب بر جای بگذارد.
اما دو مطالعه اخیر نشان داده است که هیچ مدرک پرشکی دال بر این که این ماده حاوی جیوه موسوم به آمالگام بتواند به سیستم اعصاب کودکان آسیب برساند وجود ندارد.
نتایج این بررسی ها در مجله انجمن طب آمریکا منتشر شده است.
این مطالعات تایید کرد که استفاده از آمالگام همچنان بهترین گزینه در درمان دندان های پوسیده است.
ترکیبات آمالگام که به ترکیبات نقره ای نیز معروف است از ترکیبی از جیوه و چندین فلز دیگر تهیه می شود که تا کنون بیش از یک قرن است که از سوی دندانپزشکان برای پر کردن دندان های پوسیده مورد استفاده قرار می گیرد.
اما لازم به ذکر است که در سال های اخیر پزشکان از ترکیبات جدیدتری با نام کامپوزیت رزین استفاده می کنند که هم سفیدست و هم بیشتر مورد درخواست است.
اما با این حال برخی از کارشناسان معتقدند که این مطالعات نمی تواند ثابت کند که در طولانی مدت نیز این ترکیبات می توانند بی خطر باشند